Hơn 150.000 người khu vực miền núi phía Bắc sẽ hưởng lợi từ chiến dịch An toàn giao thông đường bộ của Chương trình Aus4Transport
GIỚI THIỆU CHUNG
Theo số liệu của Ủy ban ATGT Quốc gia Việt Nam, năm 2021, tan nạn giao thông đường bộ chiếm hơn 98% tổng số vụ tai nạn giao thông. Mặc dù tai nạn giao thông liên tục giảm, nhưng thiệt hại về người do tai nạn giao thông ở Việt Nam vẫn ở mức đáng báo động, với gần 5.700 người chết và 8.000 người bị thương trong năm 2021. Nguyên nhân chính đằng sau những con số này là điều kiện đường xá kém, thực thi pháp luật không đầy đủ và sự thiếu ý thức tuân thủ an toàn đường bộ của người đi đường.
Phù hợp với Chiến lược quốc gia về đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo hướng bền vững của Chính phủ Việt Nam giai đoạn 2021-2030 , chương trình Aus4Transport, hợp tác đối tác giữa Chính phủ Australia và Chính phủ Việt Nam trong lĩnh vực giao thông vận tải đã và đang hợp tác chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải nhằm tăng cường an toàn đường bộ thông qua cơ sở hạ tầng giao thông chất lượng cao, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật thực hiện thiết kế kỹ thuật, nâng cao năng lực hành vi và quản lý cho cán bộ GTVT, nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn giao thông cho các nhà thầu, người đi đường và cộng đồng địa phương trong khu vực dự án.
Bên cạnh thiết kế kỹ thuật hai dự án xây dựng trọng điểm “Tăng cường kết nối khu vực Tây Nguyên” và “Kết nối Giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc (NMPTCP)” với hướng dẫn về an toàn đường bộ để đảm bảo chất lượng công trình được tuân thủ nghiêm ngặt, Aus4Transport mới đây đã trình thiết kế chiến dịch nâng cao nhận thức về an toàn đường bộ (RSAC), hợp phần bổ sung cho dự án NMPTCP, sẽ được thực hiện trong giai đoạn xây dựng của dự án. Đây là dự án HTKT quan trọng nhằm nâng cao năng lực của các bên liên quan và các nhóm đối tượng cụ thể nhằm giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông trên các tuyến đường được đầu tư trong khu vực dự án thông qua việc nâng cao nhận thức và thực hành an toàn giao thông, thúc đẩy việc tăng cường tuân thủ các quy định và luật giao thông.
NỘI DUNG CHI TIẾT…
Việt Nam nổi tiếng với cảnh quan đẹp và địa hình đa dạng; tuy nhiên, chính lợi thế địa lý này lại là một thách thức lớn khi phát triển mạng lưới hạ tầng giao thông đồng bộ, chất lượng cao, đặc biệt ở những khu vực đi lại khó khăn, địa hình phức tạp.
Miền núi phía Bắc Việt Nam có tỷ lệ TNGT cao do địa hình hiểm trở, tầm nhìn kém, tình trạng đường xuống cấp, phương tiện đi lại không an toàn, thiếu sự kiểm tra, giám sát giao thông của chính quyền địa phương. Ngoài ra, so với các thành phố lớn, khu vực này còn nhiều khó khăn về kinh tế, xã hội và giáo dục. Cùng với tỷ lệ dân tộc thiểu số cao, bất lợi này dẫn đến sự thiếu hụt đáng kể trong hiểu biết và nhận thức về các kỹ năng, an toàn giao thông trong cộng đồng địa phương, khiến người tham gia giao thông có nguy cơ cao bị tai nạn giao thông.
Một con đường an toàn cần có sự kết hợp phù hợp giữa cơ sở hạ tầng chất lượng cao và thái độ, hành vi đúng mực của người tham gia giao thông. Chính vì lý do này mà Aus4Transport đang nỗ lực để đảm bảo an toàn giao thông đường bộ được lồng ghép trong tất cả các hoạt động của Chương trình. Dự án HTKT Thiết kế RSAC xây dựng một chiến dịch nâng cao nhận thức về an toàn giao thông đường bộ toàn diện nhằm nâng cao năng lực của các đơn vị và các đối tác liên quan trong thực hiện các quy định về giao thông đường bộ. Nó cũng sẽ nâng cao kiến thức, kỹ năng giao thông và nhận thức rủi ro cho các nhóm đối tượng chính của Dự án, khuyến khích tham gia giao thông an toàn, đặc biệt là ở những đối tượng tham gia giao thông dễ bị tổn thương nhất như phụ nữ, thanh niên và dân tộc thiểu số.
Kể từ năm 2019, Aus4Transport đã hợp tác với Ngân hàng Phát triển Á Châu (ADB) và Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) trong dự án có tổng mức đầu tư 245 triệu USD nâng cấp hai tuyến quốc lộ và hai tỉnh lộ dài khoảng 199km, đi qua bảy huyện, thị xã, thành phố thuộc địa bàn các tỉnh Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu.
Là một hợp phần bổ sung cho dự án NMPTCP, RSAC nhắm tới mục tiêu các nhóm bị ảnh hưởng thuộc 30 xã thuộc địa phận của ba tỉnh trên với tổng số 35.351 hộ gia đình và 153.321 người (số liệu năm 2019). Trong tổng số hơn 150.000 người, có 49% nữ giới, 71% đồng bào dân tộc thiểu số và 37% thanh niên, những người được coi là dễ bị tổn thương và cần được quan tâm đặc biệt trong chiến dịch.
Được thiết kế phù hợp với chương trình an toàn giao thông đường bộ chung của UNDP và tuân thủ chặt chẽ các quy tắc và quy định của Việt Nam, chiến dịch sẽ được thực hiện, trước, trong và sau giai đoạn thi công, thông qua các cách tiếp cận và phương pháp khác nhau, đảm bảo tính nhạy cảm về giới và tôn trọng sự đa dạng văn hóa. Điều quan trọng là, chiến dịch sẽ có sự tham gia của không chỉ các nhóm đối tượng là người đi đường mà còn cả chính quyền địa phương và những người hỗ trợ truyền thông, những người sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn giao thông sau khi các tuyến đường được nâng cấp đưa vào sử dụng.
Với sự hỗ trợ đắc lực của chính quyền địa phương và sự đóng góp của các chuyên gia an toàn giao thông đường bộ giàu kinh nghiệm, Aus4Transport dự kiến triển khai dự án HTKT này trong thời gian khoảng 2 năm, cùng thời điểm kết thúc giai đoạn đầu của công tác xây dựng, dự kiến hoàn thành vào tháng 6 năm 2024 .
Với các mục đích và mục tiêu rõ ràng, RSAC sẽ giảm thiểu tác động tiêu cực của việc phát triển cơ sở hạ tầng đường bộ thông qua việc đảm bảo sức khỏe và hạnh phúc của các cá nhân và cộng đồng xung quanh khu vực dự án. Bằng cách này, chiến dịch sẽ góp phần thực sự tăng cường kết nối giao thông của ba tỉnh với hành lang kinh tế Tiểu vùng Mekong mở rộng một cách an toàn. Điều này sẽ mở ra cơ hội giao thương và tạo điều kiện tiếp cận các dịch vụ giáo dục và chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng địa phương, phục vụ mục tiêu chiến lược dài hạn là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo.
